Leren met muziek: is dat handig?

Leren met muziek: goed idee of juist niet?

Veel jongeren leren tegenwoordig met muziek op. Oortjes in, Spotify aan, en dan het huiswerk in. Maar is dat eigenlijk wel zo'n goed idee? Helpt muziek echt bij het leren, of leidt het juist af? Het antwoord is: het hangt ervan af, en de wetenschap heeft daar interessante dingen over te zeggen.

Waarom leerlingen graag met muziek leren

Voor veel leerlingen voelt muziek als een manier om de sfeer te verbeteren tijdens het leren. Redenen die vaak genoemd worden:

• Minder afleiding van de omgeving: Muziek helpt achtergrondgeluiden te dempen.

• Betere stemming: Muziek maakt leren minder saai of zwaar.

• Meer focus (denken ze): Vooral bij taken die veel herhaling vereisen, zoals samenvattingen maken of woordjes leren.

Maar wat zegt de wetenschap?

Uit verschillende studies blijkt dat muziek zowel positieve als negatieve effecten kan hebben op leren, afhankelijk van de situatie en het type taak:

🧠 Muziek met tekst leidt vaak af

Onderzoek van de Universiteit van Wales (Perham & Vizard, 2010) laat zien dat muziek met songteksten je werkgeheugen kan verstoren. Bij lees- en schrijfopdrachten moet je brein taal verwerken, en als er tegelijk teksten in je muziek spelen, raken die processen in de war. Als je moet leren uit een boek, een samenvatting maakt of een toets voorbereidt, kan muziek met tekst je prestaties verslechteren.

🎵 Instrumentale muziek of 'lofi' werkt soms wél

Muziek zonder tekst, zoals klassieke muziek of zogenaamde lofi beats, kan rustgevend werken en stress verlagen. Vooral bij saaie, repetitieve taken (denk aan overhoren of opzoekwerk) kan dit zelfs helpen om je concentratie vast te houden.

🔇 Stilte is het allerbeste bij complexe taken

Bij moeilijke opdrachten zoals wiskunde, redeneren of analyseren, scoor je vaak beter in volledige stilte. Je hersenen hebben dan alle capaciteit nodig voor focus, zonder prikkels van buitenaf.

Hoe we dat bij het Studienest aanpakken

Bij het Studienest weten we dat elk brein anders werkt. Daarom helpen we leerlingen bewust omgaan met muziek en prikkels. We werken met noise cancelling-koptelefoons, zodat leerlingen zich kunnen afsluiten van omgevingsgeluid: zónder muziek als afleiding. Voor wie beter leert met achtergrondmuziek, bieden we rustige playlists met instrumentale of lofi-muziek die de concentratie ondersteunen. Samen bespreken we of het helpt of juist hindert, zodat leerlingen leren reflecteren op hun eigen leerstijl.

Tips voor thuis

Voor leerlingen:

• Gebruik rustige, instrumentale muziek (zoals lofi of klassieke piano, op Spotify zijn ook veel playlists te vinden).
• Zet de muziek op zacht volume of kies voor één herhalende soundtrack.

• Zet je muziek uit bij vakken met veel lezen, schrijven of rekenen.

Voor ouders:

• Geef ruimte om te experimenteren, maar bespreek ook of het echt helpt.
• Stimuleer je kind om verschillende manieren te proberen — met én zonder muziek.
• Overweeg een goede koptelefoon die achtergrondgeluid dempt zonder af te leiden.

Muziek kan leren aangenamer maken, maar het helpt niet altijd om beter te presteren. Zeker bij complexe of talige taken is stilte meestal effectiever. Bij het Studienest helpen we leerlingen ontdekken wat voor hen werkt, en daar hoort ook het slim omgaan met muziek bij.